dinsdag 28 juli 2020

Over een voetbalgekke, vermoeide gorilla en een innovatieve jeugdauteur

Op 17 juli stelden auteur Brigitte Minne en illustrator Joris Thys
coronagewijs hun (voorlees-)boek Gorilla is moe voor in het dierenpark Pairi Daiza. In dit kleurrijke verhaal slaapt Gorilla de hele dag, en daarover maken de andere dieren zich zorgen. Pas bij een spannende voetbalmatch herleeft Gorilla, en dat brengt zijn vrienden op een idee… Als een extraatje tekende de illustrator enkele gorillaportretten op de ramen van hun verblijf.

Brigitte Minne is met ruim 200 kinderboeken niet aan haar proefstuk toe. Ook haar grote inzet voor de literatuur is gedenkwaardig. Na enige verblijfplaatsen, onder meer in Ronse waar ze aan de basis stond van de Picturale, een tweejaarlijkse wedstrijd voor illustratiekunst van kinder- en jeugdboeken.

In 2015 keerde ze met haar man Erik de Logi terug naar haar roots, Brugge. Blijvend enthousiast startte ze met een nieuw project: GALERIE MAGIEK, dat bestaat uit een theater (Moerstraat 82), een atelier (Moerstraat 112) en een galerijtje (Stoofstraat 7) Van 20 tot 24 juli organiseerde ze, opnieuw coronagewijs, een volgeboekte zomerklas met als docenten Marita Vermeulen, Jan de Kinder en Beatrijs Peeters.

(Jet Marchau)

Extern:
Website Brigitte Minne
Website Joris Thys
Gorilla is moe-De tekeningen

Gorilla is moe-Uitgeverij De Eenhoorn
Galerie Magiek




vrijdag 24 juli 2020

Ipse dixit van Johan Clarysse en Frans Boenders

De Brugse schilder Johan Clarysse en filosoof, dichter, kunstkenner en voormalig producer bij de Openbare Omroep Frans Boenders sloegen onlangs de handen in elkaar en bezorgden de lezer en poëzieminnaar een mooie publicatie die als titel Ipse Dixit (‘hij heeft het zelf gezegd’) meekreeg.

Het boek bevat een recent ontdekte verzameling Latijnse sonnetten van Nemesianus van Carthago die Boenders naar eigen poëtisch welvermogen verdichtte en vertaalde. Ipse Dixit telt op die manier 34 leergedichten over het leven en werk van de presocratici. In zijn voorwoord
schrijft Boenders hoe hij met Pasen 2019 in hartje Tunis op het spoor kwam van een typoscript van een hem nog onbekende Latijnse dichter uit Noord-Afrika die in de derde eeuw na Christus in versvorm het presocratisch gedachtegoed vastlegde. De voorliefde van Frans Boenders kennende voor het sonnet dat hij in zijn inleiding wat gezwollen ‘het compactste, elegantste en, ja volmaakste vormkorset van de Europese poëzie noemt’ zorgt hij in dit boek voor geanimeerde poëtische portretten van onder meer Anaximander de Mileziër, Pythagoras, Parmenides de Eleaat, Zeno, Diogenes van Sinope en Epicurius van Samos. Oerstof en Zielenstof wisselen elkaar in deze sonnetten af.

De beelden van de schilderijen van Johan Clarysse die perfect en toch vrijelijk aansluiten bij de sonnetten maken dit boek mee tot een kleinood. Ipse Dixit is een voldragen en kunstzinnige uitgave van uitgeverij ‘de Gebeten Hond’, hier vooral bekend als uitgever van de prachtige cyclus ‘Het menselijk tekort bij een teveel aan papier’, van de Harelbeekse bibliothecaris en bibliofiel Jan van Herreweghe.

De Gebeten Hond
Recensie bij Doorbraak



Diogenes van Sinope

Denkers maken zelden een druistige jeugd door.
Socrates, Wittgenstein, Nietzche, Heidegger, Kant,
rijk of arm: je kunt geen peil op hen trekken want,
hoe slim elk ook, ze vormen geen eendrachtig koor.

Sommigen, woestijnzanddroog, geven geen gehoor
aan wie, vitaal als Diogenes, de kroon spant
boven wijzen, asceten zonder vaderland,
gehecht slechts aan een denken prikkelend als chloor.

Soms wou de ene van een ander wat leren.
Diogenes, bankierszoon, valsemunter, met
misdaad gemazeld, had ooit Plato's faam besmet;

te koop als slaaf en gevraagd wat hij presteren
kon, antwoordde hij: zorgen voor mezelf en ook
content zijn met haast niets - en nimmer van de kook.




© Frans Boenders


(Tekst: Paul Rigolle)

vrijdag 17 juli 2020

Zand, een duistere relatieroman

Over ‘Zand’, de tweede misdaadroman van Koen D’Haene

Op 18 april, in volle coronacrisis, verscheen ‘Zand’, de tweede misdaadroman van Koen D’haene. Net als veel andere schrijvers zag D’haene, sinds jaar en 
dag hoofdredacteur van de publicaties van de VWS,  de boekvoorstelling in de bibliotheek van Wevelgem aan zijn neus voorbijgaan. Het moment de gloire bij het verschijnen van een nieuwe roman was hem niet gegund, maar Koen trok zich op aan de gevleugelde woorden van zijn uitgever Theo Van Rijn: ‘Het is helaas niet anders. Persoonlijk laat ik het maar over me heen komen in de wetenschap dat ik er niets kan aan veranderen’

‘Zand’ is het zelfstandig leesbare vervolg op ‘IJs’, de misdaadroman die in 2016 verscheen. ‘IJs’ speelt zich voornamelijk af op de flanken van de Dent Blanche in Wallis (Zwitserland), ‘Zand’ heeft de oneindige zandvlaktes van het eiland Schiermonnikoog als typerende locatie. Het verhaal ontrafelt verder het leven van de hoofdpersonages Sarah en Mats, dat vol raadsels, geheimen en mysteries zit. 

De auteur houdt er duidelijk van om streken die hij een warm hart toedraagt mee te laten figureren in zijn werk. In zijn jeugdroman ‘Ketters van de Kemmelberg’ (2017) las je bijvoorbeeld zijn liefde voor Frans-Vlaanderen en het Heuvelland; in het tweeluik ‘IJs’ en ‘Zand’ brengt hij twee vakantiestreken die hij innig koestert, tot leven. De Friese Waddeneilanden kregen overigens al eerder hun huldeboek: in 2000 schreef D’haene de jeugdroman ‘Gek van een eiland’ die zich afspeelt op Terschelling. 

Verweven in een fictief en verbeeldingsrijk misdaadverhaal verwerkt de auteur overigens ook veel persoonlijke herinneringen en anekdotes die zijn levenswandel kleurden en kleuren. Zijn studententijd in Brussel, verloren jeugdliefdes, vakanties uit zijn kindertijd en met zijn eigen kinderen, muzikale en literaire helden: je komt ze handig verstopt of grappig onthuld tegen in zijn boeken. 

Ondertussen zijn veel recensies en lezersreacties verschenen en die zijn vooral positief en lovend. ‘De enige negatieve noot die ik opving, was dat sommige lezers het boek niet spannend genoeg vonden voor een thriller. Een erg bijzondere kritiek, want evenmin als ‘IJs’ is ‘Zand’ een thriller. Het is wel een misdaadroman, maar dan zonder politieagenten, detectives of rechercheurs. Die zullen pas op de proppen komen lang nadat ik afscheid van mijn personages heb genomen.’
Andere lezers noemden het een literaire of een psychologische roman. G.P. Schuring in zijn recensie bij NBD Biblion: ‘Het is een intrigerend en boeiend verteld verhaal met veel aandacht voor de natuur en de bezienswaardigheden van het eiland. De psyche van de hoofdpersonen wordt haarfijn gefileerd, net zoals de onderlinge verhouding tussen Sarah en Tom en de enorme psychische druk die Michael weet uit te oefenen in zijn vrouwenjacht. 'Misdaadroman' zoals de cover vermeldt, is een wat misleidende term; het is veeleer een psychologische thriller.’ 

Ach, het is maar een etiket,’ vertelt D’haene. ‘Zelf noem ik het wat badinerend ‘duistere misdaadromans’ en die donkere kant zette ik wat kracht bij door beide romans te openen met een flard uit een nachtlied van Tom Waits. Dat citaat laat ik meteen volgen door enkele regels van Abba: lichte pop, maar met een verrassend donker kantje.’ 

Jooris Van Hulle schrijft in MappaLibri: ‘Het slotdeel van de roman, eigenlijk een soort van epiloog die perspectieven opent voor weer een vervolgdeel, speelt zich af in het najaar van 2015 in Oostende en houdt de suggestie in van een nieuw begin van de relatie tussen Sarah en Mats. Na ‘IJs’ (water) en ‘Zand’ (aarde) kan het vuur weer oplaaien. Of zal alles toch tot lucht worden herleid? Koen D’haene – zo meen ik te mogen veronderstellen – is aardig op weg een project op te zetten rond de vier oerelementen.’
Is dat het plan? ‘Er is eigenlijk helemaal geen plan,’ vertelt de auteur. ‘Ik begon en eindigde ‘IJs’ niet met het idee er een vervolg aan te breien. Het idee kwam pas na publicatie, toen ik boeiende verhaallijnen voor een vervolg opmerkte. Ook ‘Zand’ schreef ik niet in functie van een derde deel. Maar misschien komt het er wel van, het einde van de roman is erg open en de hoofdpersonages zijn nog niet uitverteld. Bovendien is er nog een bijzondere vakantiebestemming uit mijn jeugd die mijn leven kleurde. Wie me goed kent, weet bij deze waar het eventuele derde deel zich zal afspelen. En ja, ook een derde oerelement als titel ligt dan voor het grijpen!’ 

Koen D’haene, Zand, uitgeverij LetterRijn, 2020, 227 p. – isbn 978 918759 9 1 

(Opgetekend door Paul Rigolle)

woensdag 15 juli 2020

Afscheid van Daniël Van Hecke

In Brugge is verleden week op 6 juli 2020 Daniël Van Hecke (°25/1/1938)
overleden. Hij was de auteur van vier verhalenbundels en vier romans waarvan vooral 'De Mutant' (1967) en 'De vlucht' (1985, bekroond met de Guido Gezelleprijs van de Stad Brugge) bekendheid genoten. In 2009 publiceerde hij zijn laatste roman 'De tranen van Pygmalion'.

Met 'De verschroeide Hof van Eden', liet hij vooraan 2019, nog een ruime selectie uit zijn poëzie uitgeven. Het boek met een nawoord van Guy Van Hoof verscheen bij Uitgeverij C. de Vries-Brouwers.

Op de Facebook-bladzijde van Brugge Stadsgedichten staan bij wijze van afscheid twee gedichten van Daniël.
Daniël Van Hecke was immers als dichter - samen met Mark Braet - één van de eerste leden van het beschermcomité van het bezette Lappersfortbos in 2002 (Poëziebos.be). Zijn vriend Johan Debruyne, die in 2011 nog een VWS-Cahier aan Daniël wijdde, droeg op Facebook, navolgende tekst aan Daan op.

Friedhofbal

Je nam het op voor sans-papiers
(of dat nu katten waren of mensen)
Je voelde de pijn van zij die hier niet
welkom zijn
Je ijverde voor groen dat voor geld
en beton moest wijken
Samen laafden we ons samen aan eloquentie
en beeldende schoonheid
Trots was ik toen ik je taalvirtuositeit
verwoordde in een klein cahier
Voor smalltalk was je beducht en kortzichtigheid
deed je walgen
Je ging tekeer tegen machtsmisbruik
en hardnekkige domheid
Het mocht iets meer zijn, vond Lapje
Jij schreef het in haar plaats
Ook voor onze geadopteerde katers was je
een vertrouwde indringer
Thuis - als jullie op reis waren - moest en zou die
schuifdeur op een kier
opdat àlle katten en ongenodigd
klein leven schuilen konden bij nacht en ontij
Je laatste dichtbundel blijft op de
salontafel liggen
“De Verschroeide Hof van Eden”
Een gitzwart kleinood
Ter herinnering
In mijn hoofd blijft hij hangen
Onbereikbaar
Die dropvolley
Je Friedhofball
boven gemalen Duitse baksteen


© Johan Debruyne

Voor Daan, van Johan Debruyne, je vriend
5 juni 2020

Een andere vriend Guy Van Hoof schreef op zijn Facebook-bladzijde navolgend afscheid:

Mijn goede vriend, uitstekende schrijver Daniël van Hecke is overleden
in Brugge. Hij had me nog pas een enthousiaste brief geschreven, vol lof, hij had eindelijk zijn bundel kunnen uitgeven met het essay dat ik over hem schreef dat hij er absoluut bij wilde hebben, we hadden dezelfde opvattingen over heel wat maatschappelijke vraagstukken...hij schreef erover met eruditie en tevens ironie...en op de foto zitten we met onze vrouwen om die uitgave te vieren, en nu, een half jaartje later...Ik durf ronduit te zeggen dat ik zijn publicaties, zijn vriendschap, zijn brieven vreselijk zal missen... mocht er een schrijvershemel bestaan dan wens ik hem daar een ereplaats toe..

© Guy Van Hoof

Extern:
Auteurspagina bij "Schrijversgewijs"
Recensie "De verschroeide Hof van Eden" bij De Schaal van Digther
Brugge Stadsgedichten-Facebook-Afscheid van Daniël Van Hecke